Hoger onderwijs

Hoe is het Turkse hoger onderwijs opgebouwd? Met welke Nederlandse diploma’s kun je deze Turkse diploma’s vergelijken? 

Wat staat er op deze pagina?
Terug naar boven

Hoger onderwijs in Turkije

In Turkije is het hoger onderwijs niet zoals in Nederland verdeeld in hoger beroepsonderwijs (hbo) en wetenschappelijk onderwijs (wo). Turkse hogeronderwijsinstellingen kunnen beide soorten onderwijs aanbieden. Dit betekent dat we vaak per diploma bekijken of het hbo of wo is. Hieronder beschrijven we de diploma’s die we vaak zien.

Toelatingsexamens

Het Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) is een systeem van examens voor toelating tot het hoger onderwijs in Turkije. Sinds het studiejaar 2017-2018 bestaat het uit de volgende 3 centrale examens:

  • TYT: Temel Yeterlilik Testi (Basic Proficiency Test). De TYT vormt 40% van de toelatingsscore voor het hoger onderwijs en bestaat uit 120 vragen:
    • 40 over Turkse taal;
    • 40 over wiskunde;
    • 20 over sociale wetenschappen (geschiedenis, aardrijkskunde, filosofie, godsdienst); en
    • 20 over natuurwetenschappen (natuurkunde, scheikunde en biologie).
  • AYT: Alan Yeterlilik Testleri (Field Proficiency Test). De AYT vormt 60% van de toelatingsscore voor het hoger onderwijs en bestaat uit 160 vragen:
    • 40 over Turkse taal en literatuur;
    • 40 over sociale wetenschappen (geschiedenis, aardrijkskunde, filosofie en godsdienst);
    • 40 over wiskunde; en
    • 40 over natuurwetenschappen (natuurkunde, scheikunde en biologie).
  • YDT: Yabancı Dil Testi (Foreign Language Test). De YDT bestaat uit 80 vragen en is er voor de talen Engels, Frans, Duits, Arabisch en Russisch. Het is een taalexamen dat alleen verplicht is voor kandidaten die toelating vragen tot talenstudies.

Het Ögrenci Seçme ve Yerlestirme Merkezi (ÖSYM) organiseert en beheert de toelatingsexamens. Het ÖSYM is het centrum voor selectie en plaatsing van studenten en is verbonden aan de YÖK.

Puntensysteem

De toelating tot het hoger onderwijs werkt met een puntensysteem. Op basis van de behaalde score bij bovenstaande examens (TYT, AYT en YDT) kunnen kandidaten zich inschrijven voor een studie. Er is voor elke studie een minimale score nodig. De onderwijsinstellingen bepalen wat de minimale eisen zijn voor toelating tot een bepaalde studie.

Ön Lisans Diploması

Studenten kunnen een Ön Lisans Diploması (associate degree) behalen aan een school voor hoger beroepsonderwijs (meslek yüksekokulu). Dit soort scholen zijn meestal onderdeel van een universiteit.

  • : 2 jaar.
  • : 120 ECTS.
  • Inhoud: hoger beroepsonderwijs. Vaak zijn de vakken gebaseerd op de 1e 2 jaar van de Lisans-opleiding van een vergelijkbare studierichting.
  • Toelatingseisen: een van de volgende diploma's:
  • Functie van het diploma: werk. Studenten hebben ook toegang tot een aansluitingsexamen voor een Lisans-opleiding, het Dikey Geçiş Sinavi. Als ze dit examen halen, mogen studenten instromen in het 3e jaar van een Lisans-opleiding.
  • Diploma: Ön Lisans Diploması.

We vergelijken een Ön Lisans Diploması met een associate degree of met 2 jaar hbo.

Lisans Diploması

  • Duur: 4 jaar. Studenten mogen er niet langer dan 7 jaar over doen.
  • Studielast: 240 ECTS.
  • Inhoud: wetenschappelijk of beroepsgericht onderwijs, afhankelijk van de studierichting. Eventueel een scriptie of een project.
  • Toelatingseisen: een Lise Diploması of Teknik Lisesi Diploması en minimaal 180 punten in totaal voor de toelatingsexamens.
  • Functie van het diploma: toegang tot masteropleidingen (Yüksek Lisans Diploması) of werk. Soms (bij uitzonderlijke goede studieresultaten) kunnen studenten ook toegelaten worden tot een promotietraject (Doktora Diploması).
  • Diploma: Lisans Diploması. Soms wordt de naam van het diploma gecombineerd met de titel van een beroep, bijvoorbeeld:
    • Lisans Diploması ve Mimar Ünvanı (architect); of
    • Lisans Diploması ve Mühendis Ünvanı (ingenieur).
      De opleiding farmacologie sluiten studenten af met het Eczacilik Lisans Diploması.

We vergelijken een Lisans Diploması met een hbo- of wo-bachelor. Dit hangt af van de inhoud van de opleiding.

Diploma's van medische opleidingen

Medische opleidingen duren 5 of 6 jaar.

  • Duur: 5 jaar (300 ECTS, diergeneeskunde en tandheelkunde), 6 jaar (360 ECTS, geneeskunde).
  • Inhoud: wetenschappelijk onderwijs, opleiding tot arts, dierenarts of tandarts.
  • Toelatingseisen: een van de volgende diploma's:
  • Functie van het diploma: werken als arts, dierenarts of tandarts. En toegang tot een promotietraject (Doktora Diploması).
  • Diploma: een van de volgende diploma's:
    • Dişhekimliği Lisans Diploması (tandheelkunde);
    • Tip Doktorluğu Diploması (geneeskunde); of
    • Veterinerlik Yüksek Lisans Diploması (diergeneeskunde).

De diploma's van deze medische opleidingen staan gelijk aan een Yüksek Lisans Diploması (master).

Yüksek Lisans Diploması

Studenten behalen een Yüksek Lisans Diploması (master) als ze een masteropleiding succesvol afronden. Ze kunnen kiezen voor een opleiding met of zonder scriptie.

  • Duur: 1½ jaar (90 ECTS, geen scriptie) of 2 jaar (120 ECTS, inclusief scriptie).
  • Inhoud: wetenschappelijk onderwijs, inclusief een scriptie bij de 2-jarige opleiding.
  • Toelatingseisen: een Lisans Diploması. Verder bepalen instellingen zelf de toelating en die is afhankelijk van het behaalde gemiddelde tijdens de Lisans-opleiding, de resultaten van het Academic Staff and Graduate Education Entrance Examination (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı – ALES) en de resultaten van een persoonlijk gesprek.
  • Functie van het diploma: toegang tot een promotietraject (Doktora Diploması) of werk.
  • Diploma: Yüksek Lisans Diploması.

We vergelijken een Yüksek Lisans Diploması met een hbo-master of een wo-master. Dit hangt af van de inhoud van de opleiding.

Doktora Diploması

Als studenten succesvol een promotietraject (PhD) afronden, krijgen ze een Doktora Diploması (PhD).

  • Duur: 2 tot 5 jaar.
  • Studielast: minimaal 180 ECTS.
  • Inhoud: onderwijs, een kwalificatie-examen en het schrijven en verdedigen van een proefschrift.
  • Toelatingseisen: een Yüksek Lisans Diploması met eventueel extra eisen, en soms een Lisans Diploması (bij uitzonderlijke goede studieresultaten). Studenten zijn dan wel verplicht om extra voorbereidend onderwijs te volgen.
  • Diploma: Doktora Diploması (PhD).